Arapçada Müenneslik Alametleri Nelerdir?

Arapçada kelimeler müzekker (eril) ve müennes (dişil) olmak üzere cinsiyet bakımından ikiye ayrılırlar. Arapçada müenneslik alametleri üç şekilde karşımıza çıkıyor:

1. Kapalı te (ta marbuta – yuvarlak te – sona gelen te) ة / ـــة

Müennes kabul edilen varlıklarla bunlara ait sıfatların sonlarına gelir.
Örnek:
كاتب – yazar  / كاتبة – bayan yazar
معلم – öğretmen / معلمة bayan öğretmen

2. Elif memdude (uzun elif) اء

Sonuna elif memdude gelen kelime müennes kabul edilir. Bu kullanım daha ziyade renk ifade eden kelimelerin müennesleri ile özürlü olma durumunu ifade eden kelimelerin müenneslerinde bulunur.
Örnek:
Mavi أزْرَق – زَرْقاء
Kırmızı احمر – حمراء
Yeşil اخضر –  خضراء
Beyaz ابيض –  بيضاء
Siyah اسود –  سوداء
Dilsiz اخرس –  خرساء
Topal اعرج  – عرجاء

3. Elif Maksure (kısa elif) ى

Sonuna elif maksure gelen kelimeler müennes kabul edilmiştir. Ancak bu daha ziyade sıfatı müşebbehelerin فعلى (fu’lâ) veznindeki müennesleri için kullanılır.
Daha büyük اكبر –  كبرى
Daha küçük اصغر –  صغرى
Daha güzel احسن  – حسنى

Önemli 1

Bu alametleri üzerinde taşımamasına rağmen Arapçada müennes (dişi) olarak kabul edilmiş bir çok kelime bulunmaktadır. Müenneslik Alametleri taşımamasına rağmen dişi kabul edilen bu kelimelere semai müennesler denir. Bunlar Arap geleneğinde dişi kabul edilmiş kelimelerdir.
Örnek:
Yer ارض
balta فأس
güneş الشمس
ateş نار
nefis نفس
rüzgar ريح
cehennem جهنم

Önemli 2

Arapçada insan vücudunda bulunan çift uzuvlar dişi kabul edilir.
Örnek:
kulak اذن
göz عين
kaş حاجب
ayak رجل el يد